Trước Tết 11 ngày, một đoàn hành hương gồm: ĐHY GB. Phạm Minh Mẫn, cùng 6 giám mục, một số linh mục và giáo dân đã đến thăm giáo xứ Mằng Lăng. Dân Mằng Lăng đã phải hết sức khốn khổ sau các trận bão lụt năm 2009. Đoàn đã tặng quà an ủi nâng đỡ, cũng là quà Tết cho tất cả các giáo dân tại đây. ĐHY đã ân cần chúc Tết mọi người. Sau đó đoàn đến thăm và tặng quà cho các em trong cô nhi viện Mằng Lăng.
Giáo xứ Mằng Lăng (quê hương Thánh Anrê Phú Yên) thuở ban đầu
Giáo xứ Mằng Lăng, thuộc Giáo hạt Phú Yên, Giáo phận Quy Nhơn. Phía bắc là giáo xứ Sông Cầu, phía nam giáp giáo xứ Tuy Hòa, phía tây là giáo xứ Đồng Tre, còn phía đông thì giáp biển.
Nhà thờ Mằng Lănh tọa lạc bên bờ sông Kỳ Lộ (dân địa phương gọi là sông Cái), cách thị trấn Chí Thạnh gần 2Km đi bộ về phía Đông.
Theo sử sách, vua Lê Thánh Tông, niên hiệu Hồng Đức thứ 6 (1475), mở giang sơn bờ cõi đến đất Phú Yên, lấy núi Thạch Bi làm giới hạn.
Triều Nguyễn đời Chúa Tiên năm Mậu Dần (1578), vua ủy nhiệm ông Lương Văn Chánh làm Trấn Biên Quan, nhưng mãi đến năm Kỷ Ty 1629, Chúa Sãi Nguyễn Phúc Nguyên mới cho lập Dinh Trấn Biên và giao cho người con rể là Nguyễn Phúc Vinh làm Quan Trấn Thủ.
Dinh Trấn Biên được người địa phương ngày nay gọi là Thành Cũ thuộc thôn Hội Phú, xã An Ninh Tây, cách nhà thờ Mằng Lăng về hướng Đông Bắc 1 cây số đương chim bay. (Dinh Trấn Biên nay đã chìm sâu dưới dòng Sông Cái.)
Vợ Quan Trấn Thủ là công chúa Ngọc Liên, trưởng nữ của Chúa Sãi, đã lãnh nhận bí tích rửa tội năm 1636 với tên thánh là Maria Mađalêna. Sau đó, bà lập nhà nguyện trong Dinh Trấn Biên, và truyền giáo đến mọi người. Tại Trại Thủy gần cửa biển Tiên Châu, có vợ chồng quan coi cửa biển mang tên thánh là Biển Đức giữ đạo sốt sắng. Từ đó, nhóm giáo hữu đầu tiên đã hình thành.
Lúc bấy giờ Phú Yên (Ranran) nói chung và vùng Dinh Trấn Biên nói riêng là vùng hoạt động của các nhà truyền giáo đặt cư sở tại Nước Mặn do cha Buzomi làm trưởng đoàn (cách thành Qui Nhơn thời đó 10 cây số về hướng Đông).
Lễ Phục Sinh 31.3.1641, cha Đắc Lộ đến cửa biển Bà Đài (cửa biển Tiên Châu, vịnh Xuân Đài, An Ninh Tây ngày nay). Cha được Quan Trấn Thủ tiếp đón và ở lại đây 2 tháng thăm viếng các giáo hữu và đã rửa tội cho Anrê Phú Yên cùng với khoảng 90 người khác tại nhà nguyện trong Dinh Trấn Biên.
Năm 1642, cha Đắc Lộ trở lại viếng thăm Phú Yên một lần nữa và trở về Hội An (Quảng Nam), ngài đã dẫn theo Anrê Phú Yên và cũng chính tại đây, Anrê Phú Yên chịu tử đạo ngày 26.7.1644 lúc 19 tuổi.
Năm 1892, linh mục Joseph de La Cassagne (thường gọi là Cố Xuân) khởi công xây dựng nhà thờ Mằng Lăng. Ngài là linh mục quản xứ đầu tiên của giáo xứ này.
Hiện nay, nơi này vẫn đang giữ cuốn sách đầu tiên được in bằng tiếng Việt (do Cha Đắc Lộ).
Mằng Lăng trong cơn lụt thế kỷ
Nhằm đúng vào ngày lễ Các Đẳng 2.11.2009, cơn bão Mirinae đã ập vào hai tỉnh Bình Định-Phú Yên, quần thảo dữ dội từ 10 giờ sáng đến gần 17 giờ chiều. Chưa gượng dậy nổi với sự tàn phá của bão, Bình Định-Phú Yên lại đối diện với cơn lụt thế kỷ do lượng nước mưa khổng lồ từ thượng nguồn của các con sông Côn (Bình Đình), sông Kỳ Lộ, sông Cái (Đồng Xuân-Phú Yên), sông Ba, sông Hinh, Đà Rằng (Nam Phú Yên) đổ về kinh khiếp.
Đập Thị Vải bị vỡ đã nhấn chìm thị xã Sông Cầu trong biển nước mênh mông đã khiến nhiều người bỏ mạng. Kè Quảng Đức ở Chí Thạnh Tuy An cũng tiêu ma, khiến hàng trăm nóc nhà chìm sâu trong biển nước. Riêng các xóm làng, thị tứ ở gần hai bên bờ sống Cái, Kỳ Lộ, gần như bị cuốn trôi bởi lũ. Con số nhân mạng tử vong thuộc hai huyện Đồng Xuân, Tuy An có thể lên đến cả trăm người, trong đó có các giáo xứ Mằng Lăng (Tuy An), Đồng Tre (Đồng Xuân), Đa Lộc (Đồng Xuân).
Hành hương, chúc tết và tặng quà Xuân
Nhân dịp một linh mục giáo phận Quy Nhơn, cha Matthêu Nguyễn Văn Khôi, được tấn phong giám mục ngày 4.2.2010, nhiều cuộc hành hương đức tin và văn hoá đã được thực hiện trên mảnh đất giáo phận rất đặc biệt này.
Vào sáng thứ tư 3.2.2010, đoàn hành hương gồm: ĐHY GB. Phạm Minh Mẫn, ĐGM Mỹ Tho, ĐGM Phú Cường, ĐGM Phan Thiết, ĐGM Hưng Hoá, ĐGM Lạng Sơn, ĐGM phụ tá Hà Nội, một số linh mục và giáo dân đã đến thăm giáo xứ Mằng Lăng. Dân Mằng Lăng quả là đã phải hết sức khốn khổ sau các trận bão lụt năm 2009. Đoàn đã tặng quà an ủi nâng đỡ, cũng là quà Tết cho tất cả các giáo dân tại đây. Sau đó đoàn đến thăm và tặng quà cho các em trong cô nhi viện Mằng Lăng.
Một Thánh lễ đồng tế đã cử hành rất sốt sắng sau đó tại Nhà thờ Mằng Lăng. Sau Thánh lễ cộng đoàn đến kính viếng hang đá chứa đựng thánh tích của Thánh Anrê Phú Yên (tại đây đang có Thánh lễ do ĐGM Tri Bửu Thiên chủ tế). Đoàn hành hương đã tha thiết cầu nguyện và ước mơ Mằng Lăng thực sự có được một Mùa Xuân no ấm, bình an và hạnh phúc.
(Theo website Phạm Minh Mẫn)
